Niet alleen vlees en vis, maar ook zuivelproducten als melk en kaas dragen bij aan de vitamine B12-voorziening van het lichaam. Alleen is de hoeveelheid vitamine B12 in melkproducten aan de krappe kant om een tekort te voorkomen als vlees en vis niet op het menu staan. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht (UM) bij 1266 zwangere vrouwen.
Met name zwangere vrouwen en kinderen zijn vatbaar voor een vitamine B12-tekort. Bij een beperkte inname van dierlijke producten wordt daarom een vitamine B12-supplement aanbevolen. De resultaten van het onderzoek zijn recent gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Nutrition.
Vitamine B12-tekort
Onder meer in het kader van de klimaatdiscussie wordt vaak gewezen op de noodzaak om het gebruik van dierlijke producten, met name vlees, te beperken. Dierlijke producten zijn de enige bron van vitamine B12. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede en afwijkingen van het zenuwstelsel. Vooral zwangere vrouwen zijn gevoelig voor een tekort aan vitamine B12. Daarom is aan de UM een studie uitgevoerd onder zwangere vrouwen om te zien wat de bijdrage van vlees, vis, melkproducten en eieren is aan de vitamine B12-voorziening. Deze studie werd uitgevoerd bij in totaal 1266 zwangere vrouwen die deelnamen aan het zogenoemde KOALA onderzoek.
Bloedmonsters
In bloedmonsters van deze zwangere vrouwen bepaalden de Maastrichtse onderzoekers enerzijds het gehalte van totaal en actief vitamine B12, en anderzijds het gehalte aan methylmalonzuur. Dat is een merkstof in het bloed die verhoogd is als het lichaam een tekort aan vitamine B12 heeft. Uit de resultaten bleek dat de vitamine B12-verzorging beter was (dus meer vitamine B12 en minder methylmalonzuur in het bloed) naarmate een deelnemer meer vlees, vis en/of melkproducten at. Anders gezegd: zowel vlees, vis als zuivelproducten als melk en kaas droegen bij aan de vitamine B12-voorziening van het lichaam. Hoe meer de vrouwen van elk van deze producten hadden gegeten, des te lager was het risico op vitamine B12-tekort. De bijdrage van eieren aan de vitamine B12-voorziening was minder sterk, mogelijk doordat eieren door de onderzochte vrouwen weinig werden gegeten.
Risico
Verder onderzoek liet zien, dat het risico op een tekort aan vitamine B12 tien keer zo hoog was bij vrouwen van wie de voeding minder dan 4,2 microgram vitamine B12 per dag bevatte. Dit wijst erop dat de huidige Nederlandse aanbeveling voor vitamine B12 (3,2 microgram voor zwangere vrouwen) mogelijk te laag is om tekorten te voorkomen. In totaal 75 deelnemers gebruikten geen vlees, van wie 27 ook geen vis. Deze laatste groep vrouwen, de zogenoemde lacto-ovo-vegetariërs, kregen gemiddeld uit hun voeding minder dan de helft vitamine B12 binnen ten opzichte van de vrouwen die wel vlees- en/of vis aten. Ook kwam bij hen een tekort aan vitamine B12 in het bloed vaker voor dan bij de vrouwen die wel vlees en vis aten.
Aanbeveling
De onderzoekers pleiten voor verder onderzoek naar de gevolgen van beperking van dierlijke producten in de voeding voor de vitamine B12-voorziening. In afwachting daarvan raden zij veiligheidshalve het gebruik van een vitamine B12-supplement aan voor alle mensen die het gebruik van dierlijke producten willen beperken. Dit advies geldt onder anderen voor veganisten en de meeste lactovegetariërs, omdat de hoeveelheid melkproducten en eieren die de meeste mensen eten te weinig lijkt te zijn voor een goede vitamine B12-voorziening. Dit advies sluit aan bij de aanbeveling van het Voedingscentrum aan veganisten en mensen die weinig dierlijke producten gebruiken, om dagelijks een vitamine B12-supplement te slikken of voldoende producten te gebruiken met toegevoegd vitamine B12.
