Het tappen van bier is een stuk duurder geworden. Sinds januari 2021 is de afzetprijs van bier met 11 procent gestegen. Daarbij komt dat, door hogere energiekosten, het koelen van bier voor tapinstallaties flink duurder is geworden. Door bierverspilling te voorkomen kunnen deze kosten worden gedrukt, meldt ABN Amro.
Hoge prijzen blijven
Naast dat afzetprijzen van bier flink zijn gestegen, is het de verwachting dat de prijs voorlopig hoog blijft. De prijzen voor ingrediënten, verpakkingsmaterialen en energie zijn gestegen en niet stabiel. Brouwers berekenen de gestegen kosten door, maar het is niet duidelijk of de afzetprijzen ook weer dalen als de kosten weer dalen. Sinds 2000 is de afzetprijs van bierproducenten nooit gedaald. Daarnaast heeft de horeca nog te maken met hoge energieprijzen en een tekort aan personeel. De kosten die hieruit volgen, worden deels doorberekend aan de consument. Deze problemen zullen niet op de korte termijn opgelost zijn, waardoor de prijs voor een biertje in de kroeg dus niet snel zal dalen.
Ingrediënten
De volatiliteit in prijzen is onder andere terug te zien in de prijs van gerst, een belangrijk ingrediënt van bier. Na een flinke daling in de wereldmarktprijs van gerst, als gevolg van een graanexportdeal tussen Rusland en Oekraïne, stijgen de prijzen weer na bombardementen op Odessa, waardoor de export vanuit Oekraïne tijdelijk stil kwam te liggen.
Volatiel zijn ook de energieprijzen. De Nederlandse afzetprijzen van energieproducenten gingen tussen augustus 2019 en augustus dit jaar met 425 procent omhoog, om daarna weer flink te dalen. De stijging was het gevolg van beperkingen van de gasexport vanuit Rusland en de grote vraag vanuit Europa voor het aanvullen van de gasvoorraden. Ook het opblazen van de Nordstream 1-pijpleiding deed de prijs weer stijgen. Nu de gasvoorraden in Europa goed gevuld zijn, bedrijven hun gasverbruik temperen en het de afgelopen weken goed weer is geweest, dalen de prijzen weer. Naar verwachting stijgen in de komende winter de energieprijzen weer op het moment dat de vraag weer toeneemt om kantoren en huizen te verwarmen.
Verpakkingsmaterialen
De verpakkingsmaterialen zoals papier en karton voor etiketten en dozen zijn tussen september van dit jaar en september 2019 met 29 procent gestegen, en glas met 19 procent. Aluminium laat een veel volatielere prijsontwikkeling zien dan papier en glas. Het aluminium dat nodig is voor het vervaardigen van bierblikjes is tussen augustus 2019 en augustus dit jaar met 40 procent in prijs gestegen. De prijs is echter alweer gedaald van een piek in april 2021 toen de prijs 102 procent hoger stond dan augustus 2019.
Hoewel de horecaondernemer een deel van de gestegen kosten doorberekent aan de klant zit er natuurlijk een limiet aan wat de consument bereid is extra te betalen voor zijn biertje in de horeca. Het is dus voor ondernemers in de horeca van groot belang om de kosten die te maken hebben met het schenken van bier zo laag mogelijk te houden om zo hun winst op peil te houden.
Beperken van de extra kosten
Gemiddeld wordt ongeveer dertig procent van het bier in Nederland verkocht aan de horeca. Dat komt neer op zo’n 370 miljoen liter bier per jaar. Hiervan wordt tussen de 15 en 37 miljoen liter bier direct weer weggegooid. Dit komt door het verkeerd tappen van bier, bier dat ongeschikt is omdat het te lang in de leidingen is blijven staan en het vergaan van bier in geopende vaten. Deze verspilling heeft op veel andere vlakken ook nog zijn uitwerking. Zo heeft de verspilling naast het moeten inkopen van teveel bier ook tot gevolg dat er meer bier vervoerd moet worden, meer bier gekoeld moet worden en meer CO₂ gebruikt wordt bij het tappen dan nodig is.
Het belangrijkste is dus om tapverlies te voorkomen, omdat dit ook een uitwerking heeft op alle bijkomende kosten. Zelfs bij een goed ingestelde tap kan snel 4 tot 10 procent tapverlies bereikt worden. Het percentage kan ook hoger liggen, als verschillende problemen zich opstapelen. Simpelweg goed tappen voorkomt verlies per getapt biertje. Ook slim met water het laatste bier door de leidingen stuwen voor de laatste ronde, als de leidingen voldoende bier bevatten om de laatste ronde te kunnen serveren, zorgt voor een flinke besparing.
De koeling is na de inkoop van bier de grootste kostenpost bij het schenken van bier waar ondernemers in de horeca invloed op hebben. Op de korte termijn is het van belang om bijvoorbeeld de deurrubbers en de afdichting van doorvoergaten van de koeling te controleren waarlangs koude lucht kan weglekken. Ook controleren of de deur van de koeling goed sluit na het vullen van diezelfde koeling kan te groot energieverbruik voorkomen. Daarnaast is het checken van de isolatie op de tapleidingen een goede manier om onnodig energieverbruik te voorkomen. Met name condens in de isolatie kan de werking van de isolatie teniet doen.
Op de langere termijn is het verstandig om te investeren in nieuwe koelsystemen, met name als het systeem er al langere tijd staat. De nieuwste koelsystemen kunnen tot 40 procent energie-efficiënter zijn vergeleken met oudere systemen.
Bij het transport valt veel efficiëntiewinst te behalen door volledig en voldoende te bestellen op afgesproken leverdagen. De grootste onnodige kosten in het transport zitten in te kleine bestellingen, vergeten bestellingen en last minute-bestellingen. De vrachtwagen maar één keer laten rijden kan flink kostenbesparend werken. Een deel van de oplossing ligt in ‘sleutelleveringen’; de bierleverancier heeft de sleutel van het restaurant of café, waardoor de leveringsroutes efficiënter te plannen zijn.
Een andere mogelijkheid voor het beperken van kosten is het laten adviseren op juiste tapinstallatie. Hierbij wordt gecontroleerd of de capaciteit van de installatie optimaal is voor de geschonken hoeveelheid bier en worden tapinnovaties voorgelegd die kunnen helpen om verspilling en administratie te beperken. Zo kunnen te grote installaties zorgen voor een te hoog energieverbruik en zorgt een systeem op basis van fusten voor grotere bierverspilling dan een systeem op basis van een tank. Volledige automatisering van de tap kan zorgen voor lagere verspilling en minder administratie.
