Goh wat mis ik het…het praatje met de enthousiaste horecaondernemers, die altijd creatief en bevlogen over het vak met mij praten; de gastvrije medewerkers; het kopje koffie; de gezelligheid; de mooie gesprekken; het lekkere eten en de waardevolle ontmoetingen met de ouderen voor de stichting Met je hart, maar ook de ‘vreemde’ mensen waarmee je in de horeca zomaar in contact komt en die soms vrienden voor het leven kunnen worden…
Waar moet ik nu naar toe als ik geen zin heb om te koken? Waar kan ik iets vieren? Met wie kan ik een praatje maken? Met wie kan ik mijn kennis delen? Allemaal behoeftes van mij die ik normaal vind in de mooie horecabedrijven in het land.
Favoriete uitje
Normaal is mijn favoriete uitje vaak een combinatie met een bezoek aan een horecabedrijf. In deze bijzondere periode blijf ik nu zoals het hoort zoveel mogelijk thuis. Ga alleen naar buiten om te wandelen, te fietsen in de polder en boodschapjes te doen. Mijn brood haal ik bij de stadsbakker, onderweg knuffel ik altijd even de boxer die in de straat ligt. Gelukkig mag dat van zijn baasje. Dat is mijn meest favoriete uitje op dit moment. De hond is steeds enthousiast om mij te zien, typisch kenmerk voor het ras en daarom waarschijnlijk mijn favoriete soort. Volgens mij houdt hij net zoveel van knuffelen als ik.
Dierbare herinneringen
Tijdens een van de bijna dagelijkse telefoongesprekken met mijn broer vraag ik aan hem net zoals ik de laatste tijd doe bij vrienden: Wat zijn jouw eerste herinneringen aan de horeca? Waarom bezoek jij eigenlijk de horeca? Wat is nou de reden dat gasten een restaurant bezoeken? En wat mis jij nou het meeste?
Wij zijn opgegroeid in de horeca en het eerste dat in ons opkomt zijn de warme herinneringen aan de maandagavond, de dag dat ons bedrijf gesloten was. Mijn moeder hoefde dan niet te koken, ze had immers een vrije dag, nou ja vrij ben je natuurlijk nooit in de horeca, het 24/7, maar de maandagavond was voor het gezin, de dag dat er geen gasten kwamen.
Op maandagavond gingen wij uit eten bij het Wapen van Westerbork in de geboorteplaats van mijn vader. Dat was altijd een feestje, wij verheugen er ons op. Ondertussen leren wij op subtiele wijze de etiquette, hoe het is om je als gast te gedragen, een menukaart te lezen, ook al wist ik wel al ruim van te voren wat ik ging bestellen. Als kind nam ik altijd hetzelfde gerecht, ook al werd ik soms uitgedaagd om iets anders te bestellen. Het was ook het moment dat papa met de collega-ondernemer kon praten over het vak. Dat was vertrouwd, want geen directe concurrent. Ik besef me dat de naam van het horecabedrijf gelijk mijn leeftijd verraadt, veel bedrijven noemden zichzelf zo in die tijd en daar is natuurlijk niets mis mee. Net als van de Valk de plaats noemt waar zij zich vestigen. Het is een vorm van marketing in offline tijd.
Ik herinner me een keer dat ik van tafel liep en naar buiten ging om een bekende en zijn vrouw uit te nodigen om bij ons aan tafel plaats te nemen in restaurant Flores in Nijmegen, omdat dat populaire restaurant vol zat en wij aan een tafel van vier zaten met z’n tweeën. We hebben een fantastische avond gehad met waardevolle gesprekken en heerlijke wijn en bijpassende gerechten. Na afloop vroeg de eigenaar of ik nog op zoek was naar werk, want zo’n goede gastvrouw die zelfs naar buiten liep om gasten te trekken kon hij nog wel in zijn team gebruiken. Helaas zat ik toen vol met trainingen en kon hem niet helpen.
Mijn oom viert altijd zijn verjaardag met familie en een paar vrienden in een restaurant. Wij kijken uit naar deze momenten, altijd gezellig en lekker eten. Je mag alles bestellen wat je wilt. ‘Heb je zin in bubbels gewoon doen, we hebben immers iets te vieren’ zegt hij dan gul. Inmiddels zijn we bij verschillende restaurants geweest en altijd weten de ondernemers en de medewerkers ons te verrassen met bijzondere felicitaties. ‘Het zorgt er vaak voor dat het hele restaurant in een feestelijke stemming komt, het werkt dus aanstekelijk voor de andere gasten.’ Ik denk dan gelijk aan onderliggende theorie van Cialdini over het beïnvloeden van gedrag. Het aspect sociale bewijskracht, het zogenaamde ‘erbij willen horen’.
Maar wat is het nog meer?
‘Vooral op het terras kun je ongegeneerd mensen kijken.’
‘Het is ook de locatie die het doet, het is een compleet andere ervaring als je op een bankje in de stad zit of op het terras.’
‘In de horeca heb je daadwerkelijk andere gesprekken dan thuis, meer diepgang door meer aandacht voor de ander. Je wordt niet afgeleid door dagelijkse beslommeringen, je bent er dan echt even uit, of dat nou voor een lunch of een uitgebreid diner is.’
‘Om het plezier van het leven te delen met onbekenden.’
Wat is sociale smeerolie in de horeca?
Samen zijn - eten, drinken en gastvrijheid in een andere omgeving dan thuis
Het zorgt voor verbinding met de ander, je gaat op een andere manier sociale connecties aan
Vitamine A van Aandacht – echt en oprecht in contact met anderen
De mens heeft behoefte aan contact met andere mensen, een praatje, een kopje koffie, mooie gesprekken die zijn in de horeca anders.
Gezelligheid – Het favoriete ‘uitje’
Het zorgt ervoor dat je even je dagelijkse beslommeringen vergeet
Dierbare herinneringen - Waardevolle, onverwachtse en onuitwisbare momenten ervaren
Het creëren van herinneringen, de belangrijkste momenten in een mensenleven vinden vaak plaats in de horeca, denk aan huwelijken
Vertrouwen in de ander
Praten met elkaar. Je houdt elkaar de spiegel voor. In een veilige omgeving waarin in je met elkaar de effecten van bepaald gedrag bespreekt en hoe zich die dan verhouden tot de normen en waarden.
Sociale smeerolie lever je ook als goede gastoloog, of je nu gastvrouw bent, sommelier, maître, meesterschenker of een andere functie hebt in de horeca, jij kan inspelen op welke olie de gast behoefte aan heeft op dat moment. Dat heeft alles te maken met de juiste vragen stellen, goed je gasten te observeren en indien nodig je gasten te restaureren met de juiste olie.
Het goede nieuws voor de horeca is dat mensen behoefte hebben aan sociale smeerolie en jullie zijn de plek om dat te laten vloeien. Aan onze familie en mijn vrienden gaat het niet liggen, wij blijven trouwe gasten van deze mooi bedrijfstak.
Boekentip (omdat je nu toch tijd hebt om te lezen) : Invloed van Cialdini.
Over Jeannine Sok
Gastoloog Jeannine Sok is opgegroeid in de horeca en deelt haar kennis over houding en gedrag van gasten en medewerkers in de gastvrijheidsbranche. Ze ontwikkelt gastvrijheidsconcepten, inspiratietours, gastlessen, trainingen en schrijft boeken en tijdschriften over gastvrijheid.
Daarnaast is ze vrijwillig actief bestuurslid van het Gastronomisch Gilde en richtte in 2019 de Vakgroep Gast Vrijheid op. In 2014 won ze de Horecava Innovation Award met het bordspel Gastologie. Een middel om een bijdrage te leveren aan werkplezier. Jeannine gelooft in werkplezier. Haar motto: “Iedereen is ergens goed in, het maakt niet zoveel uit wat je niet kan, het gaat om wat je wel kan.”
Foto: Bart Kouwenberg
