“Financieel is het een waardeloos jaar, maar op ondernemersvlak was het bijzonder mooi.” Een jaar geleden hoorde horecaondernemer Frits Groeneveld vanuit Nieuw-Zeeland dat zijn café in Apeldoorn noodgedwongen dicht moest. Een jaar later is Café Den Olifant nog altijd gesloten, maar is er een nieuw restaurant bijgekomen: MikMak.
Terug naar maart 2020. Vanuit Nieuw-Zeeland volgt Frits Groeneveld de ontwikkelingen rondom de naderende lockdown op de voet. Zijn café in Apeldoorn loopt als een trein en aan de andere kant van de wereld probeert hij zijn zaken te regelen. Hij heeft een paar dagen eerder een Iron Man afgewerkt. Een sportevenement waar 180 kilometer wordt gefietst, bijna vier kilometer wordt gezwommen en een hele marathon wordt gelopen. En dat allemaal binnen 12 uur.
Achter de douane op het vliegveld luistert hij op televisie naar de premier van Nieuw-Zeeland Jacinda Ardern. Ze doet het land op slot. Het vliegtuig waar Frits instapt is de laatste in lange tijd die van Nieuw-Zeeland koers zet richting Nederland. “Ja, dat was natuurlijk bizar. Nederland was een paar dagen eerder al in lockdown gegaan. Ik heb vanuit Nieuw-Zeeland mijn zaak moeten sluiten. Het eerste wat je dan als ondernemer denkt is: hoe kan ik wel geld verdienen.”
De lange reis van Auckland naar Amsterdam gaf genoeg tijd om daar goed over na te denken. Den Olifant was op het moment dat Frits de zaak overnam een feestcafé. Met hard werken heeft hij het omgetoverd tot wijnbar/speciaalbierencafé. Het geld werd in het café verdiend met een uitgebreide wijn- en bierkaart met luxe borrelplanken. “De beleving staat voor mij centraal. Je moet de gasten iets extra’s bieden. Hoe krijg je die beleving ten tijde van een lockdown bij de mensen thuis?”
Gunfactor
Afhalen en bezorgen. Ook de ondernemer Frits zag dat dat de enige mogelijkheid was om omzet te generen, maar hij wist ook; dit blijven de mensen niet weken achter elkaar doen. “De gunfactor richting de horeca was in het begin ontzettend groot, maar je weet ook dat het gaat verdwijnen. We zijn in het café een kaart voor afhalen en bezorgen gaan ontwikkelen. Gerechten die zich goed lenen voor die markt. Kipsaté en spare-ribs. Dat soort werk.”
Het keukentje in Den Olifant werd omgebouwd tot productiekeuken en op het moment dat de bezorgingen iets terugliepen voorzag Frits dat hij een markt kon bedienen waar kansen lagen: de zakelijke markt. Alle kantoren waren gesloten en de mensen werkten thuis. “Ik heb het voordeel dat ik ontzettend veel mensen in en rondom Apeldoorn ken en veel kantoormensen waren altijd in Den Olifant op de late vrijdagmiddag. Ik ben gaan bellen, bellen en bellen. Bedrijven werden ook enthousiast omdat zij ook het contact met hun medewerkers kwijt dreigden te raken.” De horeca als smeermiddel tussen collega’s. De vrijdagmiddagborrel en de bedrijfskantine verplaatsten zich naar de huiskamers. “We begonnen met met Apeldoorn en omstreken, maar uiteindelijk hebben we pakketten van Friesland tot Zeeland rondgereden.”
Op het moment dat de horeca op 1 juni weer open mocht, besloot Frits de deuren van het café gesloten te houden. Met de anderhalvemeterregel - waardoor er slechts 22 zitplaatsen gecreëerd konden worden - was het niet rendabel. Ook het kleine terras hielp niet mee in de berekeningen. “Zitplaatsen waren verplicht. In mijn café staan de mensen bijna schouder aan schouder, in normale tijden. Het was niet verstandig om open te gaan. Maar ik zit absoluut niet graag stil en barst van de positieve energie en ideeën. Ik had alleen vierkante meters nodig.”
Serengeti
Die vond hij op een braakliggend terrein vlakbij het station van Apeldoorn. Een plek waar ook de gemeente een beetje mee in de maag zat. In de aanloop naar de bekendmaking dat de horeca de deuren weer mocht openen, ging Frits op onderzoek uit naar de haalbaarheid van een festival-achtige setting op dit braakliggende terrein. “Toeleveranciers bellen, andere horecaondernemers en de gemeente benaderen, vergunningen aanvragen… Alles werd op poten gezet. Wat mag, wat kan? De gemeente werkte graag mee om de druk in binnenstad te verlichten. Daar liepen te veel mensen rond. In een aantal weken hebben we De Serengeti gerealiseerd. Met de voetjes in het zand en een cocktail in je hand." (Zie foto's onderaan bericht.)
Horecaondernemers uit de stad sloten aan met een foodtruck. Er stond een festivaltent waar plek was voor 120 man, met de nieuwe regels. "We hebben de maanden juni, juli, augustus en nog een klein deel september kunnen draaien. We mochten eventueel nog door van de gemeente in september, maar het weer werd minder en we besloten er mee te stoppen. We hebben mensen aan kunnen nemen, omzet kunnen draaien en de leveranciers kunnen betalen. Het was financieel niet heel interessant, maar we waren bezig. Dat gaf iedereen ontzettend veel energie.”
Met die nieuwe energie moest Frits op zoek naar nieuwe omzetstromen. Den Olifant was nog altijd gesloten en de focus lag op afhalen en bezorgen. Met de blik op de nabije toekomst waren nog altijd de vierkante meters noodzakelijk. Zijn oog viel op een pand waar voorheen een kringloopwinkel in was gevestigd; MikMak. Met ruim 650 vierkante meters voldoende plek om ‘coronaproof’ te ondernemen. Er bleek een horecavergunning op te zitten waarmee overdag de zaak open mocht zijn. De huurbazen bleken een schappelijke prijs te vragen, maar verder moest alles gebeuren om er een lopende horecazaak van te maken. Toiletgroepen, een volwaardige keuken, inventaris, nieuwe leidingen (alle leidingen waren doorgeknipt)... Binnen een aantal weken stond er een volledige horecazaak. Dag en nacht werd verbouwd en gebuffeld. Halverwege oktober was de opening. Een aantal dagen later ging de horeca in lockdown nummer twee.
Met de kennis van toen focuste Frits zich nadrukkelijk op het afhalen en bezorgen. Het initiële idee was om het pand een aantal maanden te huren om ‘de winter’ te overbruggen. De winter waarin de horeca zit duurt lang. “Alle investeringen die we hebben gedaan, hebben we gedaan op basis van een korte looptijd. De keukenapparatuur hebben we gekocht, maar met de wetenschap dat we die - als we hier weer weggaan - voor een mooi bedrag kunnen verkopen. Dat is op ondernemersvlak misschien het mooie aan deze periode; dat je snel kunt schakelen. De keerzijde is dat je aan niets kunt bouwen.”
Bouwen
“Alles is op de korte termijn en dat mis ik wel als ondernemer; met een heel team bouwsteen voor bouwsteen een idee tot in de puntjes opbouwen en investeren. Het gaf ontzettend veel energie om in de zomer De Serengeti zo snel op te kunnen zetten en ook MikMak stond binnen een aantal weken, maar de lange termijn ontbreekt en daar kunnen we niks aan doen. Uiteindelijk worden we door het coronavirus in een soort houdgreep gehouden. Ik vind het ontzettend tof dat we nu met MikMak 600 gerechten per week bij de mensen kunnen krijgen, maar ik kan niet wachten om weer mensen in Den Olifant te mogen verwelkomen.”
Het ondernemersjaar van Frits Groeneveld is er een die hij niet snel zal vergeten. Van Nieuw-Zeeland naar MikMak, een rollercoaster. “Je leert ontzettend veel. Financieel gezien is het een waardeloos jaar hoor, maar op het gebied van ondernemen was het ergens ook erg leuk. De digitalisering in de horeca is in een stroomversnelling geraakt. Ook bij mij. In de eerste lockdown werkte ik nog met handgeschreven bonnetjes en stuurde ik tikkies achteraf. Er zijn een hoop mensen in en rondom Apeldoorn die gratis hebben gegeten”, lacht hij. “Nu heb ik mij zowel bij Thuisbezorgd als Chow (een regionaal bestelplatform, red.) aangesloten en gaat alles volautomatisch.”
Kijkend naar het aankomend jaar hoopt Frits niet op een herhaling van 2020, maar de toekomst blijft ongewis. “Het opzetten van De Serengeti was fantastisch, maar het bracht ook veel gedoe met zich mee. Er waren veel regels waar we ons aan moesten houden. Ik weet niet of ik het nog een keer zou organiseren; door alle restricties wordt het ondernemen minder leuk. Ik zou ontzettend graag weer willen bouwen en ook met het team vooruitkijken. Ik barst van de ideeën die ik nog allemaal uit wil gaan voeren. Ik sta te popelen.” Op naar nieuwe energie in 2021.
Blijf op de hoogte
Iedere week twee verhalen op het gebied van energie. Houd de mailbox goed in de gaten en schrijf je hier alvast in om de nieuwsbrief te ontvangen.