Nu de zon alweer regelmatig is te zien, de strandtenten zijn opgebouwd en het terrasseizoen in veel Nederlandse gemeenten weer van start is gegaan, stromen de terrassen weer vol. Veel mensen vinden het heerlijk om buiten te zitten, maar in het voorjaar koelt het vaak nog snel af en lang niet iedere zomeravond is even zwoel. Een uitkomst om je gasten lang van het terras te laten genieten, is de terrasverwarming. Maar mag je zo maar terrasverwarming plaatsen, of speel je dan met vuur?
Het Amsterdamse Thorbeckeplein
Terrasverwarming kan op koudere dagen een uitkomst bieden, maar vergroot daarmee wel de druk op de openbare ruimte. Gasten nemen sneller en langer plaats op het terras, wat kan leiden tot meer stemgeluid en daarmee overlast voor omwonenden. Op plaatsen waar de druk op de openbare ruimte al hoog is, zullen gemeenten sneller af willen zien van terrasverwarming. Precies dit ondervond de exploitant van De Hollandse Hitwinkel aan het toeristische Thorbeckeplein in Amsterdam.
Toen de exploitant voor zijn onderneming de benodigde exploitatievergunning (voor zowel de horeca-inrichting als het terras) aanvroeg, kwam hij van een koude kermis thuis. Het gemeentebestuur gaf groen licht voor het plaatsen van een terras, maar de terrasverwarming op dat terras mocht niet geplaatst worden. Met het verbieden van de terrasverwarming beoogde het gemeentebestuur de terrasuren te verkorten, zodat de gevolgen voor de openbare ruimte niet onevenredig zijn. Maar mag de gemeente dit zomaar doen?
Zijn er regels?
Of het wel of niet is toegestaan om terrasverwarming te plaatsen, wordt doorgaans geregeld in de Algemeen plaatselijke verordening (verder: APV). Omdat de druk op de openbare ruimte in de Nederlandse gemeenten verschillend is, zijn geen van die regels hetzelfde. Vaak tref je naast de APV ook beleidsregels aan, waarin wordt geregeld wanneer het gemeentebestuur de toestemming wel of niet geeft of welke voorschriften aan een vergunning kunnen worden verbonden. Zo mag er in sommige gemeenten uitsluitend elektrische terrasverwarming worden geplaatst. Uit de beleidsregels volgt ook welke belangen het gemeentebestuur moet afwegen bij het bepalen of de vergunning wordt afgegeven. Vaak zijn dat belangen in het kader van de openbare orde, waarbij de belangen van de exploitant worden afgewogen tegen bijvoorbeeld de belangen van omwonenden. Dat daarin door het gemeentebestuur soms een vergissing wordt begaan, zien we straks.
Landelijke regels voor het plaatsen van terrasverwarming in relatie tot de exploitatie van horecagelegenheden zijn schaars. Zo zijn de verwarmingselementen zelf wel aan Europese veiligheids- en milieuregels gebonden, maar dat heeft tot doel de handel in terrasverwarming te reguleren en niet het plaatsen daarvan. Een ander voorbeeld is specifieke regelgeving voor de opslag van gasflessen. Verder heeft het verwarmen of omsluiten van het terras gevolgen voor het meten van stemgeluid in het licht van het Activiteitenbesluit milieubeheer. Waar normaal gesproken het stemgeluid niet meegenomen wordt in de meting voor geluidsoverlast, wordt dit wel meegenomen wanneer het terras verwarmd of omsloten is. Het terras wordt dan als het ware onderdeel van de inrichting.
Vergeet overigens nooit het bestemmingsplan er op na te slaan. Terrasverwarming aan de gevel kan de zogenaamde gevelrooilijn doen overschrijden, waardoor de horecazaak niet meer binnen de bouwregels van het bestemmingsplan past. Toestemming voor het plaatsen van gevelterrasverwarming geschiedt in sommige gemeenten dan ook via het aanvragen van een omgevingsvergunning.
En De Hollandse Hitwinkel dan?
Terug naar het Thorbeckeplein. Het gemeentebestuur weigert de terrasverwarming te vergunnen omdat anders de druk op het plein te groot zal worden. De Amsterdamse rechtbank kan zich hier in vinden en oordeelt dat het gemeentebestuur terecht heeft geweigerd. De exploitant van De Hollandse Hitwinkel vecht de uitspraak aan bij de hoogste bestuursrechter van Nederland, met succes.
Het gemeentebestuur gaf aan de terrasverwarming te verbieden omdat de druk op de openbare ruimte te groot zal worden. Als grondslag voor het verbod haalt het gemeentebestuur een artikel uit de APV aan waarop voorschriften aan de terrasvergunning kunnen worden verbonden. Ter uitvoering van dit artikel maakt het gemeentebestuur gebruik van een Nota, zodat toepassing van het artikel vergemakkelijkt wordt. Wat blijkt? Terrasverwarming wordt verboden wanneer deze niet milieuvriendelijk blijkt. Dat is een andere reden dan het gemeentebestuur bij de rechtbank heeft verkondigd, namelijk het reguleren van de druk op de openbare ruimte. De hoogste bestuursrechter veegt het besluit waarbij het plaatsen van terrasverwarming is verboden van tafel en oordeelt dat het verbod niet als middel gebruikt mag worden om de druk op de openbare ruimte te reguleren, wanneer het verbod eigenlijk gericht is op milieutechnische redenen. Ook bij De Hollandse Hitwinkel kunnen de jassen uit.
Conclusie
Regelgeving omtrent terrasverwarming verschilt van gemeente tot gemeente. Wanneer je plannen hebt om je terras te voorzien van verwarming is het belangrijk eerst bij de gemeente te rade te gaan. Neem contact op en vraag naar de mogelijkheden. De Amsterdamse exploitant heeft het gemeentebestuur het vuur aan de schenen moeten leggen en ging tot twee keer in beroep. Gelijk kreeg hij wel, maar de kosten die het met zich meebrengt had hij waarschijnlijk maar al te graag in de terrasverwarming willen steken.
Deze bijdrage is geschreven door Tanne van Wissen (rechts op de foto). Zij is werkzaam bij Catch Legal, dat bestaat uit een team van gedreven juristen. Op het gebied van horeca bezit Catch Legal veel expertise en op dit vlak staan ze horecaondernemers dagelijks bij. Meer info: www.catchlegal.nl
Klik hier voor de overige bijdragen van Catch Legal
