Doordeweeks een bammetje kaas met een glaasje melk en op zondag bij wijze van uitzondering een supermarktcroissant met halfvolle jam en een glas jus d’orange. Zo zag het ontbijt er voor miljoenen Nederlanders decennialang uit, maar zelfs de meest doorgewinterde kaaskop ontbijt tegenwoordig weleens buiten de deur, zo blijkt uit onderzoeken van ABN-AMRO en KHN.
Natuurlijk lopen we nog achter op de Amerikanen, maar met name in Nederlandse binnensteden zie je al duidelijk een verandering. In 2009 werd nog maar door drie procent van de consumenten een of meer keer per week buiten de deur ontbeten. In 2016 bleek dit percentage al verdrievoudigd naar tien procent. Niet alleen in koffietentjes, lunchrooms en ontbijtrestaurants, maar ook bij ketens als McDonald’s.
Jongere generaties eten vaker buiten de deur
Volgens Sonny Duijn, Sector Econoom bij ABN-AMRO, hebben millennials een grote affiniteit met het eten buitenshuis. Overigens is de term ‘millennial’ best wel een containerbegrip, aangezien een millennial geboren is tussen pakweg 1980 en 2000, waardoor een ‘oude’ millennial al bijna 40 jaar oud is en statistisch gezien doorgaans een solide baan, een eigen huis en twee kinderen heeft. Enfin, één op de drie millennials eet minimaal één keer per maand buitenshuis. Gezamenlijk gaf de doelgroep in een jaar tijd 428 miljoen euro uit aan ontbijt buiten de deur. Opvallend: twintig procent van de millennials eet zelfs minimaal een keer per week buiten de deur. Ze geven hiermee de oudere generaties ruimschoots het nakijken.
De jongere generaties hebben een grotere behoefte aan gemak, maar willen ook dat het eten en drinken er goed uitziet. Uit Canadees onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat 69 procent van de millennials een foto van hun gerecht maakt en dit op social media plaatst. Het broodje kaas van thuis is hiervoor niet aantrekkelijk genoeg, dus er zijn kansen voor de horeca, zeker wanneer het ontbijtgerecht mooi wordt gepresenteerd.
Dit zijn wereldwijd de grote ontbijttrends
Wanneer we zoeken naar de ontbijttrends voor 2019, dan valt op dat het broodelement op de achtergrond is geraakt. In menig top 10 zien we pancakes, pap (vaak gemaakt van gezonde ingrediënten, zoals chiazaad), yoghurt (uiteraard met veel vers fruit en verschillende gezonde zaden), proteïnerijk ontbijt (hiervoor kun je de ‘leftovers’ van de avond ervoor gebruiken, waaronder verse groenten, garnalen, eieren en een yoghurtdressing), avocado, frittata en bijzonder veel Aziatische gerechten. In Japan blijken de granola ontbijttaartjes ongekend populair: afgelopen jaar steeg de verkoop met vijftig procent. Ook bij deze gezonde taartjes wordt vaak yoghurt en vers fruit geserveerd. In Australië steeg de populariteit van zoete aardappelen als ingrediënt met 215 procent. Wafels gemaakt van zoete aardappelen blijken er niet onbekend. In Frankrijk steeg de populariteit van groene smoothies; met een toename van 440 procent van de populariteit op Pinterest is het een extreem grote stijger. Eén van de grootste stijgers (800 procent) blijkt de gezonde granenreep in Brazilië. De huisgemaakte repen zijn vele malen gezonder dan de supermarktrepen die veel suiker en conserveermiddelen bevatten. Staan er binnenkort ook huisgemaakte granenrepen, groene smoothies en granolataartjes op jouw ontbijtkaart?
Nederlandse lunchrooms veranderen mee
Nu kun je denken dat deze trends binnen de Nederlandse horeca niet zullen aarden, maar niets is minder waar. We bekeken enkele menukaarten en zien daarop dat het ontbijt inderdaad aan verandering onderhevig is. Bij Coffeelicious bijvoorbeeld (zij hebben zaken in Dordrecht, Den Haag, Breda en Rotterdam). Op de ontbijt-menukaart vinden we scones, verschillende vegan pancakes en zelfs een gerecht met wilde rijst, verse groenten en mango. Maar het kan ook anders. Bij Lunchroom De Belevenis in Veenendaal bestaat het ontbijt uit koffie of thee, verse jus d’orange, versgebakken brood met ham of kaas, croissant en een gebakken of gekookt ei. En dat voor maar 5,25 euro. Het prijsniveau is net zo verschillend als het aanbod en hier zien we wellicht een verschil tussen de Randstad en daarbuiten en een verschil in doelgroep. In lunchroom Klein Geluk (Heemskerk) zien we geen enkel broodgerecht op de kaart voor het ontbijt. Je kunt er kiezen uit overnight oats met banaan, pecannoten, pindakaas en pure chocolade, chiapudding, yoghurt (enkel lactosevrij) met fruit en granola, banaan met kokosyoghurt, vers fruit, granola en choco swirl, pancakes en smoothie bowls. In Vlissingen kun je bij lunchroom CityBeanz een ontbijtje reserveren (7,50 euro) met daarin een croissantje met jam, espresso, koffie of thee, verse jus d’orange en yoghurt met granola en vers fruit. Natuurlijk vind je ook hier pancakes, smoothiebowls en toast met avocado als ontbijtopties. Zo zie je maar weer… Ook Nederland durft het ontbijtgedrag te veranderen, en zeer zeker binnen de horeca.
McDonald’s dankt omzetgroei aan ontbijt
McDonald’s had vorig jaar een omzet van 896 miljoen euro, een groei van 10,3 procent in vergelijking met het jaar ervoor. Sterke stijgers zijn vooral ontbijt en bezorging. Ontbijt steeg met 17,6 procent en bezorging wordt inmiddels vanuit 28 restaurants gedaan.
Wanneer we kijken naar een andere grootschalige ontbijtkoning, dan komen we terecht bij de IKEA. Het Zweedse woonwarenhuis heeft berekend dat dertig procent van de bezoekers van de winkel er enkel komt om te eten. Bij de HEMA kun je al vanaf twee euro ontbijten (bij de IKEA kan dat al vanaf 0,60 euro). De traditionele horeca kent verder concurrentie van tankstations en outlets op high traffic locaties, zoals treinstations. Het is duidelijk dat het ontbijt buitenshuis een serieuze aangelegenheid is geworden.
