Veel overtredingen schoonmaak fastfoodsector

Schoonmaakbedrijven die werken in de fastfoodsector maakten in 2015 veel overtredingen. Te lange werkdagen, onderbetaling,
uitkeringsfraude, geen werkvergunning, zijn overtredingen die vorig jaar zijn aangetroffen. Gerichte controles van de Inspectie SZW, Belastingdienst, UWV en IND, hebben deze misstanden blootgelegd.

*Controles*
Het afgelopen jaar zijn er bij 50 vestigingen van bedrijven in de fastfoodsector controles geweest naar de schoonmaakwerkzaamheden. Zowel bij franchise ondernemingen (het merendeel van de onderzochte bedrijven) als bij eigen ondernemingen. In alle gevallen wordt er een schoonmaakbedrijf ingehuurd. Bij deze 50 vestigingen zijn tien verschillende schoonmaakbedrijven actief. Bij deze tien schoonmaakbedrijven werkten 102 schoonmakers. Maar bij één schoonmaakbedrijf zijn geen overtredingen geconstateerd.

*Positieve ontwikkelingen*
De Inspectie SZW ziet het afgelopen jaar wel positieve ontwikkelingen. Het aantal overtredingen vermindert. De opdrachtgevers hebben stappen ondernomen zoals het weren van schoonmaakbedrijven die overtredingen begaan of het weer in eigen beheer nemen van schoonmaakwerkzaamheden. De Inspectie ziet dat de problematiek zich hoofdzakelijk nog bij een aantal schoonmaakbedrijven, die werken voor franchise ondernemingen, voordoet.

*Overtredingen*
Bij negen van de tien schoonmaakbedrijven die werkten in fastfoodsector zijn overtredingen geconstateerd. Zo zeiden verschillende schoonmakers dat zij zeven nachten per week werken en dat gedurende al een geruime tijd. Ook worden volgens de schoonmakers niet alle gewerkte uren uitbetaald en krijgen ze geen vakantiegeld. Schoonmakers moeten soms na hun nachtelijk werk wachten totdat er in de ochtend fastfoodpersoneel komt om het werk te controleren. Die wachturen worden ook niet uitbetaald zeggen de schoonmakers.

De Inspectie SZW trof bij twee schoonmaakbedrijven schoonmakers aan die niet in Nederland mogen werken. Een overtreding van de Wet arbeidvreemdelingen. Zowel het schoonmaakbedrijf als de opdrachtgever krijgen hiervoor een boete. Daarnaast hebben acht schoonmaakbedrijven vermoedelijk de Arbeidstijdenwet overtreden en zes bedrijven de Wet minimumloon. In al deze gevallen verricht de Inspectie SZW nader onderzoek.

*Uitkeringsfraude*
Daarnaast zijn er 41 schoonmakers aangetroffen die vermoedelijk een uitkering kregen van de gemeente of van het UWV. UWV en de desbetreffende gemeenten doen nader onderzoek naar mogelijke uitkeringsfraude.

De IND is n.a.v. deze inspecties twaalf onderzoeken gestart naar fictieve dienstverbanden. Bij de schoonmaakbedrijven werden contracten op een bepaalde naam aangetroffen, maar deze persoon was niet werkzaam. Zo’n fictief dienstverband wordt door de betrokkene gebruikt om bijvoorbeeld een partner uit het buitenland naar Nederland te krijgen. Voor het schoonmaakbedrijf kan daarnaast een fictief dienstverband de mogelijkheid geven om een werknemer zwart te laten werken.

*Contact met opdrachtgevers*
Voorafgaand aan de controle hebben de betrokken handhavingspartners de noodzakelijke informatie gewisseld. Dit leidde tot een integrale risicoanalyse, waarbij sommige schoonmaakbedrijven hoog scoorden. Uit de controle bleek uiteindelijk dat deze risicoanalyse van de samenwerkingspartners een goede was. Immers bij negen van de tien geïnspecteerde schoonmaakbedrijven werden overtredingen geconstateerd.

Ook zijn er afgelopen jaar gesprekken geweest met de opdrachtgevers. Het zijn immers de bedrijven die de schoonmaakbedrijven inhuren. De constatering is dat binnen de keten wel stappen worden gezet, maar nog niet voldoende. Bij één fastfoodketen ziet de Inspectie echter dat de frachisenemers nauwelijks stappen zetten en nog steeds schoonmaakbedrijven inhuren die zich niet aan de wet houden.

Ook zijn er gesprekken geweest met de brancheorganisaties van schoonmaakbedrijven. Zij zijn onder meer verantwoordelijk voor het geven van een keurmerk aan de schoonmaakbedrijven.

Zowel de controles bij de schoonmaakbedrijven als de gesprekken met de opdrachtgevers worden voortgezet. Volgens de Inspectie SZW is dit nodig om te zorgen dat de werknemers in de schoonmaakbedrijven eerlijk, gezond en veilig kunnen werken.
Daarnaast zullen het komend jaar ook schoonmaakbedrijven die onder andere actief zijn in hotels, openbaar vervoer, vakantieparken, voedselindustrie en kantoorpanden, gecontroleerd worden.

~Thijs Jacobs~