De uitbraak van het coronavirus heeft een gigantische maatschappelijke impact. Voor de horecabranche heeft de coronacrisis geresulteerd in de sluiting van eet- en drinkgelegenheden vanaf 15 maart en ook de vraag naar overnachtingen is bijna compleet weggevallen. De coronamaatregelen zijn in ieder geval tot en met 28 april verlengd en het is nog onduidelijk hoe lang de huidige maatregelen gaan duren.
Als er versoepelingen gaan komen, dan zal dit gedoseerd gaan en zal het volgens minister-president Mark Rutte zeker niet gelijk business-as-usual zijn. Het kabinet heeft de branches opgeroepen om met plannen te komen, waarbij rekening moet worden gehouden met het nieuwe ‘normaal’: de 1,5 meter samenleving. KHN heeft inmiddels een concept-protocol ingediend bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, met daarin voorstellen voor randvoorwaarden waarbinnen horecaondernemers de 1,5 meter economie in de horeca invulling kunnen geven.
KHN heeft bij het indienen van het concept-protocol wel heel duidelijk kanttekeningen geplaatst: Dat ‘social distancing’ en 1,5 meter afstand voorlopig leidend zijn als de horeca straks weer opengaat, is duidelijk. Dat 1,5 meter afstand houden in flink wat situaties technisch mogelijk zal zijn ook. Maar voor veel horecazaken zal het financieel niet rendabel zijn. KHN roept het kabinet dan ook dringend op per omgaande met aanvullende steunmaatregelen te komen. Uit een recente enquête die KHN onder haar leden heeft gehouden, blijkt dat een derde van de horecabedrijven aangeeft het nog maximaal twee tot drie maanden te kunnen volhouden. Een kwart zegt het nog maar een maand te kunnen bolwerken, 10% geeft aan nu al geen reserves meer te hebben.
Het nieuwe ‘normaal’
Horecaondernemers maken zich veel zorgen. Een eventuele langere sluiting dan de tot nu toe aangekondigde 28 april betekent nog meer omzetverlies en een steeds grotere kans op faillissementen en banenverlies voor de sector. Maar ook als de horeca weer open gaat, is het nog onduidelijk hoe lang het duurt voordat horecaondernemers weer een goede bezetting hebben. Het principe van ‘social distancing’ en het waarborgen van 1,5 meter afstand is voor de horeca een enorme uitdaging, hoe creatief horecaondernemers ook zijn. Neem bijvoorbeeld een café van 70 à 80 vierkante meter waar normaal gesproken honderd gasten welkom zijn. Als je 1,5 meter afstand moet waarborgen, dan kunnen er ongeveer 14 gasten terecht en valt je omzet minimaal zes keer lager uit. Meer afstand in de horeca moeten houden, betekent simpelweg minder omzet kunnen maken, terwijl vaste lasten doorlopen. Dit betekent dat de 1,5 meter horeca voor het merendeel van de horeca niet rendabel is.
Protocol 1,5 meter horeca
KHN is zich bewust van de sociaal-maatschappelijke rol die zij heeft en staat positief in het leveren van een constructieve bijdrage aan het opstarten van de economie, maar dit mag niet ten koste gaan van de horecaondernemer. De horeca wil het liefst zo snel mogelijk de deuren voor al haar gasten weer volledig openen. KHN begrijpt dat dit, vanwege de gezondheidsrisico’s, niet van de een op andere dag mogelijk is. Daarom heeft KHN een concept-protocol ingediend, waarin voorstellen voor randvoorwaarden worden geschetst hoe horecaondernemers ‘social distancing’ en 1,5 meter afstand kunnen waarborgen. Dit met als kanttekening dat één - min of meer standaard protocol - voor de 1,5 meter economie voor 45.000 horecabedrijven nagenoeg onmogelijk is. Elk type horecazaak is anders; onze 20.000 leden vertegenwoordigen verschillende sectoren en voor het merendeel van de bedrijven is de 1,5 meter economie in het bedrijf niet rendabel te krijgen. Daarom is het noodzakelijk dat de overheid bijspringt.
Aanvullende steun keihard noodzakelijk
Het huidige noodpakket vanuit de overheid helpt op verschillende onderdelen, maar dekt bij lange na niet alle doorlopende kosten. Naast de actieve lobby die KHN voert voor cruciale verbeterpunten m.b.t. de NOW-regeling en de reparatie van de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab), is KHN van mening dat er zo spoedig mogelijk aanvullende steunmaatregelen moeten worden genomen. Er is een noodpakket deel II nodig, misschien zelfs specifiek voor de horeca omdat daar het overgrote deel van de bedrijven sinds 15 maart tot en met in ieder geval 28 april gesloten is.
De nood onder horecaondernemers is zeer hoog
Uit recent onderzoek van KHN onder haar leden, blijkt dat 10% van de respondenten aangeeft nu al geen buffers te hebben. Een kwart zegt het nog maximaal een maand uit te kunnen houden en een derde denkt het nog maximaal 2 tot 3 maanden uit te kunnen zingen. De NOW dekt een deel van de loonkosten maar er is nog steeds geen oplossing voor de afstel/kwijtschelding van vaste lasten zoals huur of belastingen. Bovendien moeten werkgevers op dit moment alle offers brengen en volledige verantwoordelijkheid dragen en van de medewerkers is nog niets gevraagd. We hebben vakbonden gevraagd constructief mee te denken en hierin ook een bijdrage te leveren. Als er niet snel wordt ingegrepen vanuit zowel de overheid, vakbonden, banken, leveranciers en verhuurders, zal twee derde van alle horecaondernemers per 1 juli zijn deuren moeten sluiten.
