Gezondere voedingsmiddelen zijn in tien jaar tijd gemiddeld 22 procent duurder geworden, ongezondere producten stegen gemiddeld 13 procent in prijs. Suiker, snoep en ijs waren in 2017 zelfs goedkoper dan tien jaar eerder. Dat blijkt uit een nieuwe analyse die het CBS in samenwerking met het Voedingscentrum heeft uitgevoerd.
Gemiddeld stegen de prijzen van voedingsmiddelen in de winkels tussen 2007 en 2017 met 18 procent. Dat is iets meer dan de gemiddelde prijsstijging van alle goederen en diensten die de consument koopt (17 procent). Het Voedingscentrum heeft de productcategorieën van voedingsmiddelen en dranken zoals het CBS die voor de consumentenprijsindex gebruikt, ingedeeld naar een gezondere en ongezondere variant. Het CBS heeft daarvoor nieuwe prijsindexcijfers berekend.
Ongezondere keus steeg minder sterk in prijs
De prijsstijging van ongezondere voedingsmiddelen was lager dan die van gezondere producten. IJs, suiker en snoep waren in 2017 zelfs goedkoper dan in 2007. De prijzen van chips, sauzen en dressings stegen minder hard dan gemiddeld. De prijs van gerookt, gedroogd of gezouten vlees (zoals vleeswaren) steeg wel iets meer dan gemiddeld.
Gezondere keuze steeg meer in prijs
Van alle gezondere producten is vooral halfvolle en magere melk duurder geworden: de gemiddelde winkelprijs was in 2017 bijna 60 procent hoger dan in 2007. Eieren zijn in tien jaar tijd 37 procent duurder geworden, vers fruit was in 2017 gemiddeld 28 procent duurder dan in 2007. Ook gedroogd fruit en noten stegen relatief veel in prijs. Verse groente steeg juist minder sterk in prijs dan gemiddeld (9 procent).
De prijsstijging van groente en fruit is mede afhankelijk van weersinvloeden. Daardoor kunnen oogsten goed of minder goed zijn en dat is van invloed op de prijs die de consument uiteindelijk betaalt. De prijsstijging van melk in de winkels is onder meer een gevolg van gestegen prijzen bij de boeren. Daarnaast spelen handelsmarges, loonkosten en transportkosten een belangrijke rol in de ontwikkeling van de prijs die de consument voor voedingsmiddelen betaalt.
Gezondere dranken ook meer in prijs gestegen
Voor dranken geldt eenzelfde tendens als bij vaste voedingsmiddelen en zuivel. De gezondere dranken (water, koffie en thee) waren in 2017 gemiddeld 30 procent duurder dan in 2007. De prijsstijging van de overige, ongezondere dranken, was met 21 procent gemiddeld lager. Binnen deze groep was de prijsstijging van frisdranken en bier wel relatief hoog.
Prijzen voeding in 2017 relatief sterk gestegen
De prijsstijging van voeding vergeleken met een jaar eerder was in 2017 met 2,7 procent relatief sterk. In de periode 2007-2017 is het maar één keer voorgekomen dat de prijzen op jaarbasis sterker stegen, namelijk in 2008. Gezondere voedingsmiddelen stegen in 2017 gemiddeld ruim twee keer zo sterk in prijs als ongezondere voedingsmiddelen. Vooral halfvolle en magere melk steeg het afgelopen jaar sterk in prijs.
De sterkere prijsstijging van gezondere voedingsmiddelen staat niet op zichzelf. In de periode van 2007 tot 2017 was de prijsstijging van gezondere voedingsmiddelen op jaarbasis in acht jaren hoger dan de prijsstijging van ongezondere voedingsmiddelen.
Bestedingen aan voeding
In 2016 werd 13 procent van de bestedingen door consumenten uitgegeven aan voedingsmiddelen en dranken voor thuisgebruik. Per inwoner kwam dat neer op gemiddeld 6,50 euro per dag, blijkt uit gegevens van de Nationale Rekeningen van het CBS. Volgens het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) kan een gemiddelde volwassene volgens de Schijf van Vijf eten voor zo’n 6 euro per dag; afhankelijk van geslacht, leeftijd en huishoudgrootte is dat bedrag lager of hoger.
